رنگ خود تمیز شونده (Self-cleaning) چیست و چه کاربردی دارد؟
رنگ خود تمیز شونده ، یکی از انواع رنگ نمای بیرونی ساختمان با قابلیت حذف موثر آلایندههایی مانند گرد و غبار، میکروبها و سموم از روی سطوح است. این رنگها از سوی دانشمندان و پس از الهام گرفتن از پدیدههای طبیعی سطوحی مانند برگهای برنج، نیلوفر آبی، بالهای پروانه و ملخ بدست آمدهاند. با توجه به افزایش سطوح آلودگی هوای محیطی، در ساختمان سازی نوین باید از رنگهای مجهز با قابلیت خود تمیزشوندگی استفاده کرد که در کنار داشتن مزایا و کاربردهای متنوع، میتواند انتخاب خوبی برای نماسازی و پوشش دهی سطوح شناخته شود. برای آشنایی با این نوع رنگ و دلیل استفاده از آن، در ادامه مقاله همراه ما باشید.
رنگ خود تمیز شونده چیست؟
رنگ خود تمیز شونده (Self-cleaning) نسل جدیدی از انواع رنگهای موجود در بازار با قابلیت کنترل ترشوندگی (آب گریز یا آب دوست) است که میتواند با فعالیت فوتوکاتالیستی، بدون نیاز به تمیزکاری مداوم، آلودگیهای سطحی را پاک کند و باعث ایجاد ساختار تمیز پس از قرارگیری در معرض هوای آلوده و ذرات آلاینده شود. فوتوکاتالیستهایی مانند TiO2، SnO2 و ZnO پایه و اساس مواد تشکیل دهنده این رنگها هستند که میتوانند آلودگیهای سطحی را بعد از قرار گرفتن در معرض نور تجزیه کنند و به طور موثر آنها از روی رنگ پاک نمایند.
وجود میکروبها روی سطوح ساختمان منجر به تغییر رنگ، خوردگی، ترک خوردگی، تجزیه مصالح و ضعیف شدن آنها میشود که رنگ خود تمیز شونده نما به دلیل داشتن ترکیبات ضد میکروبی مانند ذرات اکسید فلز، میتواند از تجمع میکروبها نیز جلوگیری نماید. به منظور ایجاد پوشش در رنگهای خود تمیز شونده، میتوان از روشهای مختلف از جمله عملیات پلاسما، غوطه وری، رسوب الکتریکی، اجرای لایه به لایه و … کمک گرفت.
انواع رنگهای خود تمیز شونده
رنگهای خود تمیز شونده از نظر عملکرد و نحوه کاربرد میتوانند به دو دسته آب دوست و آب گریز تقسیم بندی شوند که هر دو با قابلیت خود تمیز شوندگی، اما با روش مختلف، از آلوده شدن سطح رنگ جلوگیری میکنند.
• رنگهای خود تمیز شونده آب گریز
رنگهای خود تمیز شونده آب گریز یکی از بهترین انواع رنگهای خود تمیز شونده بدون قابلیت جذب آب و رطوبت است. این رنگها پس از قرارگیری در معرض آب و بارش باران، سریعا آب را از روی سطح جمع و بدون جذب به سمت پایین متمایل میکنند.
• رنگهای خود تمیز شونده آب دوست
رنگهای خود تمیز شونده آب دوست با جذب آب امکان تمیز کردن سطوح را فراهم میکنند. این رنگها میتوانند پس از قرارگیری در معرض آب، یک لایه آبدوست ایجاد کنند که کلیه آلودگیها را در خود جذب و باعث تمیز شدن رنگ پوششی خواهند شد.
مزایای رنگ خود تمیز شونده
رنگهای خود تمیز شونده نما علاوه بر اینکه میتوانند با خاصیت خود تمیزشوندگی، از تجمع آلودگیها و ذرات آلاینده جلوگیری کنند، دارای ویژگیهای دیگری نیز هستند که باعث شده این رنگها به یک انتخاب عالی برای نمای ساختمان تبدیل شود. علاوه بر نمای ساختمان میتوان برای محیطهایی که بهداشت و تمیزی در اولویت است، از این رنگها استفاده نمود.
- کاهش هزینههای ناشی از تمیزکاری: حذف نیاز به نیروهای کار و روشهای پیچیده برای تمیزکاری نما به لطف اجرای رنگ خود تمیز شونده نما، یک مزیت بسیار بزرگ است و میتواند هزینهها را به حداقل برساند.
- کاهش هزینههای نگهداری زیرساخت: به دلیل دوام و عملکرد مناسب این رنگها در نما، هزینههای نگهداری از نما کاهش پیدا کرده و میتوان در هزینههای کل پروژههای ساختمانها نیز صرفه جویی نمود.
- ضد مه و ضد یخ: رنگهای خود تمیز شونده دارای خاصیت ضد مه و ضد یخ هستند و باعث یخ زدگی نما و ترک خوردگی آن نخواهند شد.
- ضد خوردگی: این رنگها به دلیل ترکیبات شیمیایی خاص، دچار خوردگی نمیشوند و دوام و عملکرد خود را در مواجهه با بارانهای اسیدی و مواد شیمیایی حفظ میکنند.
- عدم جذب رطوبت: رنگهای خود تمیزشونده قابلیت جداسازی آب از روغن را دارند و بدون جذب رطوبت، میتوانند در نمای ساختمان عملکرد مناسبی داشته باشند.
کاربردهای پوشش خود تمیز شونده
پوششهای رنگی خود تمیز شونده کاربردهای همه جانبهای را در صنایع مختلف ارائه میکنند. از زیرساختهای صنعتی گرفته تا خودرو، صنعت هوافضا، ماژولهای خورشیدی، تجهیزات دریایی و … که هر کدام میتوانند از استفاده از این رنگها بهره مند شوند. با شروع دوران کووید -۱۹، تقاضا برای استفاده از رنگها و پوششهای خود تمیزشونده و ضد میکروبی افزایش چشمگیری داشته است. در نتیجه، به غیر از استفاده از رنگ خود تمیز شونده در ساختمانهای مسکونی، میتوان از این رنگها برای پوشش دهی بیمارستانها، مدارس و فروشگاهها نیز استفاده کرد.
با این حال همچنان اصلیترین کاربرد رنگ خود تمیز شونده، ساخت پوششهایی برای ساخت و ساز مدرن و در معرض آلایندهها است. انباشته شدن آلایندهها مانند گازها، گرد و غبار و ذرات معلق در جو، اغلب منجر به رسوب و تغییر رنگ در سطوح معماری میشود. با اجرای رنگ خود تمیز شونده، نه تنها میتوان شاهد بهبود کیفیت هوای ساختمانها بود، بلکه تلاش برای تعمیر و نگهداری نیز کاهش پیدا میکند. این موضوع باعث شده تا مهمترین کاربرد این پوشش خود تمیز شونده مربوط به ساختمان سازی و فرآیند نماسازی باشد.
چالشهای اجرای رنگ خود تمیز شونده
علی رغم وجود پیشرفتهای متنوع در پوششها و رنگهای خود تمیز شونده، اجرای این رنگها همچنان دارای محدودیتهایی نیز هست. برهمکنش رنگهای خود تمیز شونده با بارهای جوی و رادیکالها میتواند خواص سطحی آنها را تغییر دهد و منجر به کاهش پایداری مکانیکی و اختلال در عملکرد شود. این تخریب بر اثربخشی این رنگها تاثیرگذار بوده و باعث کاهش عمر مفید آنها میشود. بنابراین، ارزیابی در مورد عملکرد رنگهای خود تمیزشونده مهمترین چالش برای اجرای آن محسوب میشود.
رانا کیمیا فام، مشاور شما برای انتخاب انواع رنگ نما
رنگ خود تمیز شونده به عنوان بهترین رنگ نما در ساختمانها شناخته میشود. با این حال همچنان اجرای این رنگها دارای محدودیتها و نکاتی است که قبل از خرید باید به آنها توجه داشته باشید. رانا کیمیا فام، مشاور شما برای انتخاب بهترین انواع رنگ نما از جمله رنگهای خود تمیز شونده است که محصولات خود را با استانداردهای به روز و بهترین مواد اولیه عرضه میکند. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در مورد رنگهای خود تمیز شونده، کافیست که با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
متاسفانه فرم دیدگاه بسته شده است.