زینک ریچ اپوکسی؛ پوشش ضد زنگ برای محیط های با رطوبت بالا

زینک ریچ اپوکسی ، پوششی است که دارای دو جزء می باشد که دارای پایه رزین اپوکسی پلی آمید است. پوشش پرایمر زینک ریچ اپوکسی، دارای مقاومت بسیار بالا در مقابل آب و همچنین در مقابل هوا و ساییدگی بوده و با یک پوشش تمام کننده و نهایی دیگر که بر روی آن قرار می گیرد،

مقاوم در برابر ریختن هرگونه حلال و انواع مواد شیمیایی و میعانات نفتی و … نیز می باشد. در این جا ذکر این نکته لازم می باشد که این پوشش، مناسب برای غوطه ور شدن در محلول های اسیدی و بازی به تنهایی نبوده و کارایی لازم را نخواهد داشت.

در این مقاله قصد داریم تا شما را با پوشش پرایمر زینک ریچ اپوکسی بیشتر آشنا کنیم و به کاربرد های این ترکیب شیمیایی، روش اعمال و نکات ایمنی در هنگام کار ، نگاهی بیندازیم.

زینک ریچ اپوکسی چه ویژگی هایی دارد؟

• این پرایمرهای حاوی مواد زینک، با هدف جلوگیری از خوردگی فلز مورد استفاده قرار می‌گیرند. بنابراین پس از اعمال آنها می توانید این اطمینان را داشته باشید که سطح فلز دارای شدت مقاومت بسیار بالایی در برابر فرایندهای شیمیایی خواهد بود.
• با توجه به ترکیبات ساختاری که این مواد رنگی دارند، غالبا دارای میزان چسبندگی بسیار بالایی هستند. لذا اگر بر روی سطح فولاد کاملا خشک و بدون رطوبت اعمال شوند به راحتی قابلیت جدا شدن از سطح فلز را ندارند.
• از آن جایی که پس از اعمال پرایمر لازم است که یک لایه رنگی دیگر تحت عنوان پوشش نهایی بر روی پرایمرها قرار گیرد، باید این نکته را عنوان کنیم که این پرایمرها سازگاری کامل با اکثر رنگ هایی که به عنوان روکش نهایی به کار گرفته می شوند، دارند.
• پس از آن که لایه های پرایمر زینک ریچ اپوکسی به مرحله سختی کامل رسید دارای سطحی یکپارچه و یکدستی هستند که شرایط ایده آلی را برای پذیرش پوشش های نهایی فراهم می کند.
• تغییرات دمایی و آب و هوای نامساعد نمی تواند باعث تخریب ساختاری این پرایمرهای رنگی شود.
• طیف کاربرد بسیار گسترده دارند به طوری که قابلیت اعمال در تجهیزات دریایی، بدنه فولادی، عرشه کشتی و نواحی روبنا را دارند.
• اصولاً پرایمر اپوکسی باعث می شود تا مقدار مصرف رنگهای رویه یا پوشش های نهایی کاهش یابد. چرا که پرایمرها به خوبی می‌توانند نقایص سطح فلز را برطرف کنند و به نوعی از مصرف بیش از حد رنگ های نهایی جلوگیری می کنند. این ویژگی منحصر به فرد باعث می شود تا هزینه های شما در خرید رنگ کاهش یابد.

علت استفاده از پرایمر زینک ریچ اپوکسی چیست؟

یکی از دغدغه های اصلی مهندسان در ساخت و ساز ساختمان های فلزی در محیط های صنعتی این است که چگونه می‌توانند این فلزات را در مقابل عوامل محیطی نظیر اتمسفر و شرایط جوی نامساعد و همچنین رطوبت محافظت کنند. پوشش های رنگی اولین محصولاتی هستند که می‌توانند حداقل فرایند خوردگی و واکنش های شیمیایی نظیر اکسیداسیون را در فلزات به تأخیر بیندازند. اصولا رنگ‌ها به صورت مادام العمر و همیشگی بافت فلز را حفاظت نمی کنند و یا مانع بروز زنگ زدگی برای همیشه نمی شوند. بلکه تنها این واکنش های مخرب را به تأخیر می‌اندازند و شما باید پس از مدتی مراحل پوشش دهی مجدد را روی فلزات پیاده سازی کنید.

براساس میزان تنش هایی که در محیط وجود دارد ما باید نوع فرمولاسیون رنگ‌ها را تغییر دهیم. به عبارت ساده تر این امکان وجود ندارد که از رنگ ساختمان برای فلزاتی استفاده کرد که در محیط های مرطوب و ساحلی یا دریایی قرار دارند. زیرا هیچ گونه حفاظتی اتفاق نخواهد افتاد. پس همانطور که گفته شد نوع فرمولاسیون رنگ‌ها باید تغییر پیدا کند. زیرا فضای مورد نظر شدت تنش بالاتری دارد و می‌تواند سریعتر تجهیزات فلزی را تحت تاثیر قرار دهد.

در حال حاضر یکسری پرایمرهای غنی از مواد زینک یا روی فرموله و تولید شدند که می‌توانند تا سالیان طولانی واکنش های مخرب شیمیایی را در فلزات به تأخیر بیاندازند. حتی اگر فلز مورد نظر به شکل مغروق یا غرق شده در آب نیز باشد باز هم این رنگ‌ها بهترین کارایی را دارند. پرایمر زینک ریچ اپوکسی به این دلیل استفاده می‌شود که تماس المان های محیط با سطح فلز قطع خواهد شد. از طرفی نوع فیلم رنگ به صورتی است که رطوبت نمی تواند این رنگ‌ها را تجزیه کند. پس بهترین انتخاب برای حفاظت فیزیکی از لوازم فلزی یا فولادی هستند.

اصولا برای آنکه بتوان فلزات را در یک بازه زمانی بلندمدت در مقابل المان های شیمیایی محیط محافظت کرد تنها یک لایه رنگ کفایت نمی کند. معمولا این پوشش‌ها به صورت سه لایه ای اجرا می‌شوند. ممکن است این سوال برای شما به وجود آید که چرا باید از سه لایه رنگ بر روی تجهیزات فلزی استفاده کنیم. پوشش دهی لایه ی یک رویکرد پشتیبانی دارد. به این مفهوم که هم طول عمر رنگ افزایش پیدا می‌کند و هم مراحل رنگ آمیزی مجدد نیز کاهش پیدا می‌کند. همه این رنگ‌ها می‌توانند با اسپری‌ها اجرا شوند. پس نوع تجهیزات آنها یکسان است.همین عاملی خواهد بود تا سرعت پوشش دهی شما افزایش پیدا کند.

بعد از آنکه فرایند پوشش دهی پرایمر تکمیل و به پایان رسید باید برنامه ریزی های دقیق برای اجرای پوشش میانی و پوشش نهایی داشته باشیم. هر کدام در جایگاه خود اهمیت بالایی دارند و نمی توان هیچ لایه ای را حذف کرد. از طرفی مشخصات فنی این سه لایه از پوشش رنگی با یکدیگر تفاوت دارد. پس زمانی می‌توان یک پروژه رنگ آمیزی موفق را داشت که این پوشش های رنگی در جایگاه خود روی فلزات اجرا شوند. پرایمرها حاوی مواد زینک هستند. اما پوشش های میانی و رویه ترکیبات متفاوتی دارند و به ترتیب بر روی پرایمر اجرا می‌شوند.

بهترین ابزارهایی که برای اجرای زینک ریچ اپوکسی استفاده می‌شود؟

شناخت ابزارها و تجهیزات رنگ آمیزی خصوصا در پروژه های صنعتی جزو اولویت های شروع کار است. در واقع ما باید بدانیم که با چه رنگ هایی طرف هستیم و می‌خواهیم آنها را روی چه سطوحی و با چه نتایجی اعمال کنیم. از آنجایی که پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی یک خاصیت ضد خوردگی قوی دارند، پس حتما باید تمام سطح فلز را فرا بگیرند. حتی بخش های ریز سطح فلز که غالبا قابل دید یا در دسترس نیستند نیز لازم است کاملا پوشش دهی شوند.

تصور کنید یک پرایمر زینک ریچ اپوکسی بسیار باکیفیت و با فرمولاسیون ایده آل را در اختیار دارید اگر این مواد با اجزای خود به شکل صحیح میکس شوند و آماده اجرا باشند. زمانی نتیجه کار موفقیت آمیز خواهد بود که یک ابزار صحیح اجرا را انتخاب کنید. همانطور که گفته شد فلزات از طریق آسیب پذیری سطوحی که رنگ آمیزی نشده اند دچار زنگ زدگی می‌شوند. همین عاملی خواهد بود تا در بلندمدت آسیب هایی نظیر خوردگی های عمقی بوجود آید.

از آن جایی که در پروژه های صنعتی یک مساحت بسیار گسترده ای نیاز به رنگ آمیزی دارد سرعت کار فوق العاده حائز اهمیت است. در حال حاضر اسپری های ایرلس هم کیفیت رنگ آمیزی خوبی دارند و هم اینکه می‌توانند سرعت کار را افزایش دهند. به دلیل فشار بالایی که این اسپری‌ها دارند ذرات رنگ را روی سطح فلز می‌نشانند و یک پوشش یکدست را بوجود می‌آورند. البته در اغلب موارد دیده شده است که بسیاری از تکنسین های اجرایی به دلیل عدم رعایت برخی اصول باعث هدر رفت رنگ می‌شوند که در این مورد نیز باید چند نکته را ذکر کنیم.

اهمیت اجرای صحیح رنگ برای جلوگیری از هدر رفت آن

پس از آنکه ابزارهای مناسب رنگ آمیزی انتخاب شده اند، روند اجرا و تکنیک هایی که عوامل کار انجام میدهند اهمیت دارد. قطعا دیده اید افرادی که با دستگاه اسپری ایرلس و یا نمونه های معمولی کار میکنند به دلیل عدم آشنایی با فرآیند رنگ آمیزی یک هدر رفت زیادی را بوجود می‌آورند. نه تنها حجم زیادی از رنگ‌ها مصرف می‌شود بلکه سطح کار نیز به طور اصولی و با ضخامت یکسان پوشش دهی نخواهد شد.

برای این کار حتما باید فاصله گان دستگاه یا نازل تا سطح کار ثابت باشد. هیچگاه حرکات غیر منظم انجام ندهید و سعی کنید با تمرکز بالا و با حفظ فاصله، ماشه گان را بفشارید تا رنگ‌ها بخوبی روی کار قرار بگیرند. بهترین فاصله ای که طبق استانداردهای رنگ آمیزی فلزات در بخش های صنعتی مطرح شده است ۱۲ اینچ یا حدودا ۳۰ سانتی متر است. البته این مقدار فاصله بستگی به تنظیمات فشار نازل دستگاه نیز دارد که مستقیما می‌تواند باعث نوسان فاصله مذکور شود.

اما تاکید نهایی این است که برای کاهش حجم مصرف رنگ و از بین بردن هدر رفت آن سعی کنید با تسلط کامل مراحل رنگ آمیزی را تکمیل کنید. از طرفی اگر علاقه زیادی به شناخت ابزارهای رنگ آمیزی دارید میتوانید مقاله وسایل نقاشی ساختمان را نیز مطالعه فرمایید که سه گروه براش‌ها یا قلم موها، رولرها را یا غلتک‌ها و همچنین اسپری‌ها معرفی شدند.

تفاوت انواع پرایمرهای حاوی زینک در چیست؟

پرایمرها و پوشش‌های اولیه‌ای که بر روی سطوح فلزی مختلف در صنایع گوناگون اجرا می‌شوند هر کدام بر اساس شرایط محیط انتخاب خواهند شد. در حال حاضر پرایمر زینک ریچ اپوکسی قدرت بازدارندگی و حفاظت شیمیایی بسیار بالایی دارد. به همین دلیل از این نوع پرایمر در سازه‌های فلزی استفاده می‌شود که در یک سطح رطوبت بالایی قرار دارند.

حال اگر شرایط مورد نظر چنین ویژگی‌هایی را نداشته باشد و از لحاظ سطح رطوبت در محدوده متوسط و رو به پایینی قرار بگیرد در آن صورت رنگ‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند سبب ضد زنگ کردن سطوح شوند.

در این بین پرایمرهای دیگری که حاوی مواد زینک هستند پرایمر زینک کرومات اپوکسی است. قابلیت آن را دارد که بر روی سازه‌های فلزی در محیط‌های با شدت خورندگی متوسط و پایین استفاده شود. بنابراین جهت مقاوم سازی چنین سازه‌هایی احتیاجی نیست که به سراغ انتخاب پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی بروید.

با انتخاب هوشمندانه رنگ‌های حاوی زینک بر اساس محیط و میزان رطوبت هوا چندین مزیت مهم پیش رو است. اول آنکه در پروژه‌های با مساحت بالا هزینه‌های شما حفظ خواهد شد. در مرتبه بعدی به واسطه انتخاب صحیح رنگ پایداری آنها نیز بیشتر می‌شود.

یعنی اگر شما بخواهید پرایمر زینک کرومات اپوکسی را بر روی سازه‌های فلزی بنا شده در محیط‌های ساحلی اجرا کنید شاید نتوانید آن کیفیت و حفاظت فیزیکی که انتظار دارید را شاهد باشید. در مورد پرایمرهای دیگر نظیر پرایمر زینک فسفات اپوکسی چنین مواردی را می‌توان ذکر کرد.

دیگر پوشش‌های حاوی زینک و تفاوت آن با پرایمرهای زینک ریچ

یک پرایمر غنی از ماده زینک می‌تواند فرایندهای شیمیایی که در اثر تماس رطوبت با فلز ایجاد می‌شود را کند و سرعت آن را کم کند. از طرفی به تنهایی نیز قادر به مقاومت از سطح فلز نیست. یعنی حتماً باید در فواصل زمانی منظم پوشش‌های میانی و رویه نیز اجرا شود. معمولاً گونه دیگر از مواد زینک روی فلزات اجرا می‌شوند که به عنوان گالوانیزه شناخته شدند.

در حال حاضر گالوانیزه کردن یک فولاد یکی از بهترین اقدامات برای مقاوم‌سازی فلز می‌باشد. اما محدودیت‌هایی برای آن وجود دارد. یعنی تجهیزات و قطعات فولادی مختلف در محیط‌های صنعتی گوناگون بسیار زیاد هستند. نمی‌توان با صرف هزینه‌های سنگین مراحل گالوانیزه کردن را در پیش گرفت. به همین دلیل پروژه های رنگ آمیزی و پوشش‌های رنگی که حاوی زینک هستند استفاده می‌شود.

در اجرای لایه‌ای یعنی پرایمر، پوشش میانی و همچنین رویه در حد مطلوبی می‌توان آن مقاومتی که انتظار داشت را به دست آورد. تفاوت دیگر فرایندهای گالوانیزاسیون با رنگ‌ها این است که غالباً رنگ‌ها به صورت سرد اجرا هستند و با ترکیب اجزای خود روی سطوح اعمال می‌شوند. اما گالوانیزه کردن مستقیماً فلزات زینک را به حالت مذاب و در دمای به نسبت بالا اجرا می‌کند. مدت پایداری که فلزات گالوانیزه شده دارند در مقایسه با فلزاتی که رنگ آمیزی شده‌اند چندین برابر بیشتر است.

ضخامت پوشش‌های گالوانیزه در مجموع کمتر از ضخامت چندین لایه رنگ روی فلز است. قدرت چسبندگی که فلزات گالوانیزه شده با مواد زینک در دمای بالا با این مواد دارند بسیار بالاتر از رنگ‌ها است. به طوری که پوشش‌های زینک مذاب جزوی از فلز می‌شوند و به هیچ عنوان قابل جدا شدن نیستند.

در مورد رنگ‌ها حتی رنگ زینک ریچ اپوکسی موضوع کاملاً متفاوت است. تنش‌های مکانیکی سنگین مانند ایجاد ضربه در سطح فلز می‌تواند لایه‌های رنگ را جدا کرد. البته این مواردی که ذکر می‌شود بدان معنا نیست که پرایمر زینک ریچ اپوکسی انتخاب خوبی نخواهد بود.

بلکه برعکس هر کدام از این پوشش‌ها بر اساس شرایطی که وجود دارد، ابعاد فلز، محل نصب و نوع کاربری آن اعمال خواهد شد. به همین دلیل برتری بین آنها وجود ندارد و هر کدام در جایگاه خود ارزشمند هستند. این‌ها اطلاعاتی بود که به منظور مقایسه دیگر پوشش‌های زینک با رنگ‌های حاوی زینک ارائه شد.

طبقه بندی رنگ های زینک ریچ اپوکسی

پوشش های رنگی زینک ریچ اپوکسی طبقه بندی های مختلفی دارند که هر کدام بر اساس شرایط محیط و ویژگی هایی که در پیرامون یک سازه فلزی وجود دارد مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنچه که اهمیت دارد این است که ما بتوانیم رنگ های ضد زنگ, ضد خوردگی و همچنین پوشش های ضد اکسیداسیون و فرآیندهای شیمیایی را براساس تنش های پیرامون فلزات انتخاب کنیم.

مشتقاتی که از رنگ های زینک ریچ اپوکسی طراحی و ساخته شده است به ۳ گونه پوشش های تک جزئی و دو جزئی و زینک ریچ اپوکسی سه جزئی طبقه بندی می‌شوند. یعنی چند جزئی بودند محصول قدری فرایند کار را پیچیده تر و زمان بر می‌کند. به این صورت که شما باید اجزای رنگ را قبل از آنکه بخواهید سطح کار را رنگ آمیزی کنید با یکدیگر ترکیب کنید. نکته فوق العاده مهمی که تکنسین های اجرایی از آن آگاه هستند و پیمانکاران نیز باید به آن توجه ویژه داشته باشند رعایت نسبت صحیح اختلاط اجزای رنگ می‌باشد.

زیرا اگر این اجزا به صورت درست و مقدار از پیش تعیین شده اختلاط نیابند در آن صورت کیفیت نهایی قابل قبول نخواهد بود. از طرفی لایه رنگ قرار گرفته روی فلز نیز طول عمر خوبی نخواهد داشت. پس باید تمرکز اصلی بعد از خرید زینک ریچ اپوکسی چند جزئی روی اجرا باشد. برای اجرای استاندارد نیز باید قواعد مرتبط با اختلاط را به بهترین شکل رعایت کنیم.

کیفیت ساخت بسیار بالا و طول عمر بلندمدت زینک ریچ اپوکسی

یکی از امتیازات ارزشمندی که می‌توان برای انواع پوشش های زینک ریچ اپوکسی ذکر کرد نوع فرمولاسیون و کیفیت بالای محصول است. آنچه که برای شرکت های صنعتی و مدیران چنین مجموعه هایی اهمیت دارد این است که بتواند تجهیزات فلزی خود را در شرایط پرتنش محیطی از تخریب ساختاری و از بین رفتن حفاظت کنند. در نتیجه همواره به دنبال رنگ های با کیفیت و مرغوب هستند که حداقل دوره های پوشش دهی مجدد کمتری داشته باشند.

ترکیبات زینک ریچ اپوکسی در صورتی که با زیرسازی های اولیه روی سطوح فلزی ساب زنی شده و کاملا صاف و صیقلی اجرا شوند قطعآ تا چندین سال بدون نیاز به اعمال مجدد دوام خواهند آورد. این موضوع فوق العاده مهم است که فرآیندهای تعمیر و نگهداری قطعات فلزی کاهش پیدا کند تا از این طریق مدیران صنایع بتوانند بودجه خود را تا یک محدوده خاص حفظ و صرفه جویی کنند. البته هر چقدر میزان رطوبت و تنش هایی که در محیط وجود دارد و اینکه سازه دقیقا در چه موقعیتی است. آیا به صورت مغروق در آب قرار دارد یا اینکه در یک فضای ساحلی ساخته شده است همگی روی طول عمر زینک ریچ اپوکسی موثر است.

در مجموع میزان گرید و درجه بندی رطوبت محیط تعیین کننده ی عمر مفید لایه های رنگ است. معمولا برای پوشش دهی سطوح فلزی فولادی از تکنیک اجرای لایه ای استفاده می‌شود. یعنی در مرحله اول عملیات زیرسازی انجام می‌شود. سپس اجرای پرایمر و در نهایت پوشش های رویه اعمال می‌شوند.

مشخصات ساختاری پرایمر زینک ریچ اپوکسی

• از لحاظ رنگدانه یا فام ظاهری غالباً به رنگ طوسی به بازار عرضه می شوند.
• حجم ماده جامد پرایمر زینک ریچ اپوکسی در حدود ۶۰ درصد می باشد.
• حداقل و حداکثر ضخامت قابل اعمال این پرایمرهای حاوی زینک برابر ۵۰ تا ۷۰ میکرومتر می باشد. در این ضخامت اندک به خوبی می‌توانند بستر فلز را آماده پذیرش پوشش های بالاتر کنند.
• نرخ پوشش دهی به نسبت بالایی دارند به طوری که به ازای یک لیتر حجم رنگ می توانند مساحت حدود ۱۲ متر مربع را پوشش دهند. البته این مقادیر در ضخامت ۵۰ میکرون صدق می کند.
• زمان خشکی بالایی ندارند، به همین دلیل پس از اعمال در دمای محیط ۲۵ درجه سانتیگراد تنها پس از گذشت سه ساعت می‌توانند به خشکی اولیه یا حالت touch dry برسند.
• برای آنکه به مرحله خشکی کامل یا full cure برسند معمولاً به ۷ روز زمان نیاز دارند.
• این پرایمرها دارای دو جزء هستند که قبل از اعمال لازم است با یکدیگر با نسبت معین مخلوط شوند.
• پرایمر زینک ریچ اپوکسی دارای عمر مفید یا pot life بسیار بالایی می باشد. لذا پس از اختلاط می‌تواند در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد تا ۸ ساعت قابلیت مصرف داشته باشند.
• در صورت نیاز به اعمال پوشش مجدد پرایمر لازم است که یک مدت زمان خاصی را صبر کنیم که این زمان در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد برابر ۱۲ ساعت می باشد.
• شما می توانید این رنگ ها را در شرایط مطلوب تا ۱۲ ماه انبار کنید.

ماهیت پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی

پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی (zinc rich epoxy primers) از خانواده پوشش های روی می باشند که اغلب از آن ها در جهت جلوگیری از خوردگی و محافظت از سطوح فلزی یا آهنی استفاده می شوند. در وحله ی اول این پرایمرهای غنی از “روی” جزو مواد محافظت کننده ی کاتدی فدا شونده (sacrificial cathodic) در نظر گرفته می شوند.

با توجه به آنکه که “روی” یک خاصیت آندی (anodic) را برای فولاد دارد، در نتیجه ابتدا زینک ریچ اپوکسی ها در معرض آسیب و خورندگی قرار می گیرند، در حالی که لایه ی زیر پرایمر یا همان فلز آهنی همواره سالم باقی می ماند.

فرآیند خوردگی به این صورت است که یک اکسید پودری روی را از خود به جای می گذارد و سبب می شود که پوشش “روی” باقیمانده بیش تر در معرض اکسیداسیون قرار بگیرد.

لذا این پروسه یک حفاظت شیمیایی دنباله دار را فراهم می کند. همان طور که گفته شد پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی در ماهیت خود یک حفاظت کاتدی فداشونده را در سطح فلزات فولادی ایجاد می کنند.

پرایمرهای اپوکسی روی کاهش یافته (reduced zinc epoxy primers) در فیلم (film) یا لایه های خود تنها حدود ۵۵٪ “روی” دارند ، اما در مقابل پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی بالغ بر ۸۰ تا ۸۵٪ “روی” در خود دارند. پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی یک نوع پوشش آلی هستند که می توانند یک سطح محافظ بسیار پایدار و بادوامی را در شرایط سخت و پرتنش محیط مهیا سازند.

جهت بکارگیری آن ها اغلب از تجهیزاتی مانند برس، اسپری های حاوی هوا و یا بدون هوا استفاده می شود. لذا این سادگی در کاربری آن ها را به یکی از محبوب ترین مواد پوششی موجود تبديل کرده است.

در مقابل پرایمرهای زینک ریچ غیر آلی نیز وجود دارند که دیگر نیازی به پوشش بالایی یا فزاینده ی دیگر ندارند، و در محلول آن ها اغلب از مواد سیلیکاتی چسبناک جهت افزایش دوام و پایداری آن ها استفاده می شود. این رنگ اپوکسی آستری را نمی توان به طور مستقیم روی کار استفاده کرد ، چرا که در مرحله ی اول نیاز به یکسری اقدامات آماده سازی روی سطوح وجود دارد تا محلول به راحتی در محل مورد نظر بنشیند.

کاربرد های پرایمر زینک ریچ اپوکسی

این پوشش، یک پوشش دو جزئی یا دو بخشی می باشد که غنی از عنصر روی بوده که در تولید آن از رزین اپوکسی سخت شونده همراه با پلی آمید استفاده می شود.

این پوشش، توانایی و قابلیت بسیار بالایی در حفاظت از انواع سازه ها و ابزارآلات دارد که باعث شده است از این پوشش در موارد بسیاری در صنایع فلزی استفاده شود. در ادامه به چند مورد از کاربرد های این پوشش اشاره خواهیم کرد:

• استفاده از پرایمر زینک ریچ اپوکسی ، برای حفاظت از انواع سازه های فلزی
• استفاده از این پوشش برای حفاظت از انواع ماشین آلات
• به کار بردن این پوشش در سطوح خارجی انواع تانک ها، برای حفاظت از آن ها
• استفاده از این پوشش برای حفاظت از انواع لوله ها
• کاربرد پوشش پرایمر زینک ریچ اپوکسی، در پالایشگاه ها
• استفاده از این پوشش برای حفاظت از بعضی از قسمت های کشتی ها، مثل عرشه کشتی، بدنه و قسمت هایی از کشتی به نام سکو های آبخور و ..

جهت مشاهده رنگ های اپوکسی پلی آمید کلیک کنید.

مکانیزم محافظتی پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی به چه صورت است؟

از آنجایی که اغلب عملکرد پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی را به صورت ضد خوردگی فداشونده (sacrificial corrosion prevention) قلمداد می کنند اما لازم است که مکانیزم عملکردی زینک ریچ اپوکسی ها به شکلی موشکافانه مورد بررسی قرار گیرد. زمانی که پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی به همراه  پوشش مضاعف بالایی به صورت یک لایه به هم پیوسته بر روی کار قرار می گیرند ، یک لایه ی نسبتاً ضخیمی را در قیاس با سایر پوشش های رنگی تشکیل می دهند که در برابر محیط های خورنده به صورت یک سد یا مانع محافظت کننده عمل می کنند که به طور کامل فلز یا بستر زیرین را از فضای خارجی منفصل و جدا می کند.

زمانی که یک نقص کوچک روی آخرین  پوشش موجود در سطح فلز اتفاق می افتد، لایه پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی وظایف خود را در جهت جلوگیری از خوردگی و همچنین ایجاد وقفه در برقراری واکنش های الکتروشیمیایی مبتنی بر خوردگی اعمال می کنند. درجه و گرید پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی به میزان خلوص مواد “روی” و فرآیند هدایت الکتریکی (electrical conductivity) بین سطح فلز و ذرات “روی” و از همه مهم تر به مقدار رطوبت موجود در محیط بستگی دارد.

با توجه به آنکه مواد “روی” موجود در پرایمر خاصیتی آندی (anodic) دارد اما همین مواد در تماس با سطوح آهنی عملکردی کاتدی (cathodic) پیدا می کنند. در آخر زمانی که ذرات “روی” تبدیل به اکسید “روی” شوند، نقطه ای است که دیگر محافظت فداشونده (sacrificial protection) به پایان خود رسیده است.

روش اعمال و استفاده از این پوشش در صنایع فلزی

جهت اعمال و استفاده از این پوشش، در صنایع مختلف فلزی، می بایست به نکات زیر توجه کرده و آن ها را به طور تمام و کمال رعایت کرد:

• همه انواع تجهیزات، که برای استفاده در این پوشش آماده شده اند، با تینر پیشنهاد شده برای این کار باید کاملا تمیز و پاک شوند.
• جزء A این پوشش، بایستی توسط یک میکسر قوی، میکس شده و کاملا یکدست شود.
• سپس جزء B را به جزء A باید اضافه نمود و دوباره مخلوط این دو جزء را با میکسر قوی و به مدت زمان ۵ دقیقه، به طور کامل میکس و یکدست کرد.
• نکته مهم در این مورد این است که به این دلیل که مخلوط تولیدی از دو جزء A و B ، دارای عمر کمی می باشد و پس از مدت زمانی کوتاه ممکن است غیر استفاده شود، بایستی به مقدار نیاز از این پوشش تهیه شده و بلافاصله از آن استفاده کرد.
• نکته دیگر در مورد استفاده از این پوشش، این است که بهترین زمان برای استفاده و به کار بردن این پوشش، در مدت زمان ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پس از اختلاط دو جزء A و B می باشد.
• برای اجرای این پوشش، توسط اسپری هوا، به میزان ۵ درصد تینر بایستی استفاده شود. در مواردی که از اسپری بدون هوا استفاده می شود، این میزان درصد از تینر، به ۳-۵ درصد کاهش می یابد.
• جهت اطمینان و مطمئن شدن از میزان ضخامت مورد نظر پوشش در قسمت های مختلف سازه، از قبیل زاویه ها و پرچ های سازه، بهتر است پوشش دهی دوبار انجام گیرد.
• پس از پوشش دهی توسط پرایمر زینک ریچ اپوکسی، همه تجهیزات و سازه ها بایستی به طور کامل شستشو داده شوند.

موارد استفاده از پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی

از پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی به شکلی وسیع به جهت جلوگیری از خوردگی انواع لوله های فولادی و همچنین سایر قطعات موجود در سازه های فلزی که به نحوی در معرض واکنش های شیمیایی خورنده قرار دارند، استفاده می شود.

این پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی به دلیل داشتن ساختار و فرمولاسیون کاملاً حرفه ای معمولاً برای فضاهای بسیار خورنده مانند مراکز و محل های ساحلی و دریایی، پالایشگاه های نفت، پل های روی آب، و همچنین تجهیزات و ماشین آلات معادن مختلف طراحی شده اند.

البته پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی این قابلیت را دارند تا جهت بازسازی پوشش های صدمه دیده ی مواد “روی” سیلیکات و اکثر سطوح فلزی گالوانیزه شده بکار گرفته شوند.

نکات ایمنی در مورد استفاده از این پوشش و شرایط نگهداری آن

پوشش پرایمر زینک ریچ اپوکسی، یک پوشش کاملا اشتعال پذیر می باشد. لذا بایستی به دور از شعله و حرارت، این کار انجام پذیرد.

همچنین بایستی در هنگام کار، از ماسک های مخصوص و دستکش مناسب استفاده نموده و در محیط هایی این پوشش دهی انجام بگیرد که تهویه مناسب داشته تا مشکلی برای مجری طرح پیش نیاید. این محصول را باید در دمای بین ۵ تا ۳۵ درجه سانتی گراد، و به دور از نور آفتاب نگهداری شود.

فواید و مزایای پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی

در قیاس با سیلیکات های زینک ریچ ، می توان مزیت های زینک ریچ اپوکسی را در موارد ذیل خلاصه کرد :

• صرف نظر از رطوبت محیط می توانند در سریع ترین زمان خشک شوند.
• پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی می توانند یک پوشش همه جانبه و گسترده را حتی در نقاط ریز و غیرقابل دسترس فراهم کنند.
• قابلیت ارائه ی ضخامت های بیش تر، بدون آنکه فیلم ها (film) یا لایه های بیرونی ترک بخورد.
• بدون نیاز به استفاده از تجهیزاتی خاصی که در محلول های سیلیکاتی زینک ریچ استفاده می شود ،به طوریکه شما می توانید تنها با بکارگیری یک اسپری بدون هوا کاملاً ساده عملیات پوشش دهی زینک ریچ اپوکسی ها را انجام دهید
• می توانند با هر سطح ناهمواری خود را وفق دهند برای مثال سطوحی که جهت آماده سازی غیرقابل دسترس هستند می توانند توسط پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی پوشش دهی شوند

روش های بکارگیری پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی

در ابتدا باید سطوح فلزی مورد نظر را از هرگونه ناخالصی و کثیفی تمیز کنیم چرا که اگر می خواهیم درصد چسبندگی زینک ریچ اپوکسی ها افزایش یابد حتما باید سطح بستر را از هرگونه گرد و غبار و آلاینده های مختلف پاک کنیم. کلیه ی نقص های موجود در سطح باید به صورت دقیق یادداشت و اسرع وقت برطرف شوند. همواره سعی کنید طبق دستورالعمل موجود که اغلب روی بدنه ی محصولات رنگی نصب می شوند فرآیند رنگ آمیزی خود را آغاز کنید چرا که این دستورات به وضوح اشاره کرده است که مخلوط زینک ریچ اپوکسی ها در چه حجمی باید باشد تا اوج یکنواختی و یکدستی در محلول ایجاد شود.

پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی می توانند از طریق برس و اسپری های مبتنی بر فشار هوا یا بدون هوا روی سطح اعمال شوند. فقط دقت داشته باشید که برای اسپری های بدون هوا ، فشار مایعی که در نوک اسپری وجود دارد باید طبق دستورالعمل سازنده ی پوشش تنظیم شوند.

اگر قصد استفاده از برس را دارید حتما ضخامت فیلم (film) یا غشای رنگ در حد استاندارد که برای هر لایه ۵۰ تا ۷۵ میکرون است، با دقت حفظ شوند. همواره سعی کنید ضخامت فیلم زینک ریچ اپوکسی را به گونه ای انتخاب کنید که در تطابق با سطح باشد، طبیعتاً فلزات با چگالی سخت تر مانند فولاد سطح پوشش دهی متفاوتی را با سایر فلزات دارند.

چالش های پیش رو در اعمال پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی

در اعمال فرآیند پوششی دهی فلزات ممکن است در روند کار با موانعی برخورد کنیم که شناخت آن ها می تواند ما را در برطرف کردن آن ها کمک کند لذا درباره ی این موضوع می توانیم به موارد ذیل اشاره کنیم:

• پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی که در معرض محیط های مرطوب دریایی و ساحلی روی فلز قرار می گیرند ممکن است یکسری محصولات نامحلول از خود تولید کنند، به همین سبب لازم است در چنین مناطقی ابتدا سطح را از هرگونه رطوبت پاک کنیم.
• زمانی که فولاد با یک پرایمر زینک ریچ اپوکسی پوشانده می شود ، اجرای عملیات جوشکاری تأثیر منفی روی پوشش “روی” می گذارد. چرا که فرآیند جوشکاری سبب تولید بخارات اکسید روی (zink oxide fumes) و سایر نمک های روی (zinc salt) می شود.
• در قیاس با پرایمرهای سیلیکات زینک ریچ ، زینک ریچ اپوکسی ها دارای یک حد مقاومت در برابر حرارت هستند.
• اگر کلیه پروتکل ها و دستورالعمل های موجود مبنی بر رنگ آمیزی سطوح به شکلی ریزبینانه اعمال نشود ممکن است شاهد تاول ها و برآمدگی های ریزی در سطح فلز باشیم.
• اگر محتوای فیلر (filler content) بالا و محتوای رزین (resin content) کمتری در پرایمرها استفاده شوند قطعاً کیفیت محصول نهایی پایین خواهد آمد لذا در اضافه کردن مواد محلول حداکثر دقت را داشته باشید.
• دقت داشته باشید که ضخامت فیلم پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی از ۵۰ میکرون کم تر نشود.
• وجود ناهمواری در سطح چسبندگی پرایمرها را دچار مشکل می کند بابراین حتما سطح همواری را روی سطح فراهم کنید.

انواع پرایمرهای زینک ریچ

به طور کلی دو نوع پرایمر زینک ریچ وجود دارد:

ارگانیک: تجهیزات مورد استفاده در این نوع پرایمرها ها اغلب اسپری، غلتک و برس می باشد. زمانی که این مواد روی فولاد قرار می گیرند از لحاظ درجه و گرید عملکردی قدری پایین تر از پرایمرهای زینک ریچ غیر آلی هستند.

غیرارگانیک : این نوع از پرایمرها به گونه ای هستند که دیگر نیازی به پوشش های بالاتر یا فزاینده ای ندارند لذا به جهت فرمولاسیون پیشرفته ای که دارند می توانند در هر شرایطی حداکثر مقاومت را برای فلزات حتی بدون پوشش های اضافی فراهم کنند. وجه تمایز آن ها با نوع آلی یا ارگانیک در همین است که آنها نیاز به پوشش بالاتر (top coating) دارند در حالی مواد غیر آلی بدون top coating می توانند استفاده شوند.

پوشش های زینک ریچ غیر آلی اغلب از یک چسب سیلیکات در محلول خود استفاده می کنند، در حالی که در پوشش های زینک ریچ آلی می توان از طیفی وسیعی از پیوند دهنده ها (binders) مانند اپوکسی ها که پوشش های زینک ریچ اپوکسی را تشکیل می دهند و همچنین پلی اورتان و آلکیدها استفاده کنند.

نتیجه گیری

از آنجایی که استفاده از پرایمرهای زینک ریچ اپوکسی یکی از موثرترین و کارآمدترین روش ها در جلوگیری از خوردگی و فرسایش سطوح فولادی می باشد لذا بنا به این ویژگی های خاص استقبال بسیار زیادی نیز در تهیه ی پرایمرهای محافظت کننده زینک ریچ اپوکسی صورت گرفته است.

همان طور که قبلاً به آن اشاره شد ضخامت و غشای خارجی این مواد روی سطوح تا یک حدی قابل تغییر است به گونه ای که اگر در نقاطی از سازه قدری بیش تر یا کم تر از حد مجاز از این پوشش های “روی” استفاده شده، نه خطر ترک خوردگی وجود دارد و نه اینکه از روی سطح فلز محو می شوند و در همه حال انسجام و یکپارچگی خود را حفظ می کنند.

کاربری بسیار سهل و آسان و همچنین بهره‌گیری از حداقل تجهیزات مرتبط با اعمال پوشش های زینک ریچ اپوکسی باعث شده است تا پروژه های عظیم در کم ترین زمان ممکن خاتمه یابند.

نکته ای در مورد این محلول های غنی از “روی” وجود دارد این است که قبل از بکارگیری حتماً برنامه های خود را مبنی بر جوشکاری سطوح مختلف عملی کنید چرا که اگر عملیات پوشش دهی زینک ریچ اپوکسی ها را بعد از جوشکاری فلزات انجام دهید دیگر تداخلی بین این دو فرآیند رخ نخواهد داد.

به طوریکه در بسیاری از موارد به کرات مشاهده شده است که برخی از افراد فرآیند جوشکاری را بعد پوشش دهی “روی” انجام داده اند که نتیجه ی آن قطعا تخریب ساختار پوششی رنگ خواهد بود. لذا این الویت بندی را همیشه و در همه حال مد نظر قرار دهید که چه نوع اقدامی را در چه زمانی انجام دهیم.

محصولات زینک ریچ اپوکسی فعال با بهره گیری از تکنولوژی و حداکثر دانش فنی موجود در زمینه تولید محصولات رنگی ساخته می شوند و پس از اعمال آن ها روی فلزات می توانند تا سالیان متمادی بستر فلز را از کلیه ی فرآیند های شیمیایی فرسایشی و خورندگی که مصداق بارز آن اغلب زنگ زدگی می باشد به بهترین شکل ممکن حفظ کنند. در بسیاری از موارد می توان آن ها را از لحاظ شدت مقاومت و پایداری با پرایمرهای سیلیکات زینک ریچ معدنی مقایسه کرد که هر دو مواد در قبال مسئولیتی که بر عهده دارند بهترین عملکرد را از خود ارائه می دهند.

شرکت رانا کیمیا فام، مجموعه ای ارجح در تهیه ی انواع محصولات رنگی

شرکت رانا کیمیا فام با بهره گیری از بروزترین دانش فنی در زمینه تولید طیف گسترده ای از محصولات پوششی و رنگی همواره سعی بر تولید متنوع ترین رنگ های ساختمانی و همچنین رنگ های صنعتی داشته است. آنچه که سبب افزایش رده و گرید این شرکت نسبت به سایر نهادهای مشابه شده است استفاده از نیروی متخصص و متبحر در نقاط مختلف این مجموعه است.

ساختار نظام یافته ی شرکت رانا کیمیا فام سبب شده است تا در میان دیگر مراکز صنعتی و ملی کشوری به یک مجموعه ی اصلح، ارجح و از همه مهم تر به عنوان یک الگوی برتر قلمداد شود.

پرسش و پاسخ های زینک ریچ اپوکسی